Trung tâm Thanh thiếu niên Trung Ương
Nuôi và sản xuất giống bào ngư - Bước đột phá phát triển kinh tế ở Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ

Nuôi và sản xuất giống bào ngư - Bước đột phá phát triển kinh tế ở Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ

Ngọc Tú
04:14' CH - Thứ ba, 01/10/2013
Web.ĐTN: Bào ngư Bạch Long Vĩ nổi tiếng từ lâu và được coi là sản vật của huyện đảo. Trước nguy cơ cạn kiệt, Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ đã triển khai nhiều giải pháp nhằm lai tạo, phát triển, bảo tồn giống bào ngư, phục vụ phát triển sản xuất, tạo thu nhập, nâng cao đời sống cho người dân và Thanh niên xung phong đã làm được điều đó.
Dự án hoàn thiện quy trình công nghệ và xây dựng mô hình trình diễn, sản xuất cung cấp giống bào ngư tại Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ, thành phố Hải Phòng vừa đưa vào hoạt động đúng dịp kỷ niệm 20 năm ngày Huyện đảo Bạch Long Vĩ đưa 62 Thanh niên xung phong ra đảo và được công nhận là Đảo Thanh niên (26/2/1993 – 26/2/2013). Dự án được Tổng cục thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, phê duyệt tại Quyết định số 236/QĐ-TCTS-NTTS ngày 27/6/2012 với tổng kinh phí gần 6,3 tỷ đồng, thời gian thực hiện trong 3 năm. Trong đó, Tổng đội Thanh niên xung phong Hải Phòng là đối tác thi công và thực hiện Dự án với Viện nghiên cứu hải sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), triển khai xây dựng hệ thống bể nuôi bào ngư và các hạng mục công trình khác.

Phát triển sản xuất, mang lại thu nhập cao
Thạc sỹ, kỹ sư nuôi trồng thủy sản Lại Duy Phương, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản cho biết “ Ở vùng biển Hải Phòng, nhất là ven đảo Bạch Long Vĩ có loài bào ngư chín lỗ còn gọi là cửu khổng (Haliotis diversicolor), đây là loài đặc sản có giá trị kinh tế cao, nguồn thực phẩm bổ dưỡng và là vị thuốc tự nhiên quý với nhiều công dụng. Qua nhiều năm khai thác và hạn chế trong quản lý, nguồn lợi bào ngư chín lỗ ven đảo Bạch Long Vĩ giảm sút nhanh. Theo các số liệu điều tra, khảo sát, nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Hải sản trước năm 1987 ở đảo Bạch Long Vĩ khai thác chừng 37 tấn bào ngư khô/năm. Đến năm 1992 còn 5 tấn khô/năm, và đến những năm gần đây sản lượng khai thác sụt giảm, dưới 1 tấn khô/năm”. 
Trước thực trạng duy kiệt nguồn lợi thủy sản này huyện đảo đã tiến hành triển khai một số dự án, như: “mô hình quản lý 6m nước”, “thiết lập vành đai bảo vệ”, “quản lý tài nguyên dựa vào cộng đồng”, “đề xuất thiết lập khu bảo tồn biển”... nhằm bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản, trong đó có bào ngư. Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát giai đoạn 2006 - 2010 cho thấy, tốc độ bào ngư tự phục hồi không đáng kể, do đó rất cần được bổ sung con giống từ sinh sản nhân tạo cung cấp cho các cơ sở nuôi bào ngư.

Rong biển là thức ăn của bào ngư
Xuất phát từ tình hình thực tế, nhu cầu của địa phương, lợi ích kinh tế và môi trường, từ năm 2008 Đảo Thanh niên Bạc Long Vĩ đã thí điểm mô hình khoanh nuôi, bảo vệ và khai thác bào ngư cho hai hộ dân trên đảo, kết quả thu hoạch rất khả quan. Đến nay, huyện đảo mở rộng diện tích giao 184 ha (vùng 6m nước quanh đảo) cho 40 hộ dân và Liên đội TNXP đảo Bạch Long Vĩ quản lý, khoanh nuôi bào ngư bãi triều tự nhiên. Tuy nhiên, các hộ nuôi bào ngư và Liên đội TNXP trên đảo vẫn phải nhập con giống từ trại giống ở Cát Bà rất tốn kém về thời gian và chi phí. Từ những thực tế đó dự án "Xây dựng mô hình trình diễn công nghệ và sản xuất cung cấp giống bào ngư chín lỗ tại Bạch Long Vĩ" được hình thành và giao cho Liên đội Thanh niên xung phong trên đảo triển khai. Nỗ lực của 40 hộ và Liên đội TNXP đảo Bạch Long Vĩ  được giao khoanh nuôi bào ngư quanh đảo Bạch Long Vĩ với thu nhập bước đầu khoảng 35 triệu đồng/hộ trong năm 2012 vừa qua là kết quả khả quan, đem lại niềm tin trong phát triển nuôi bào ngư trên đảo Bạch Long Vĩ. Tới tháng 6/2013, cơ sở vật chất, bể nuôi của Trại sản xuất giống bào ngư tại Bạch Long Vĩ  triển khai mô hình trình diễn đã được đưa vào sử dụng và thu được những hiệu quả đầu tiên. 
Chú trọng tái tạo con giống bào ngư
Anh Nguyễn Công Diễn, Tổng đội trưởng Tổng đội TNXP thành phố Hải Phòng cho biết “Vùng mặt nước biển Bạch Long Vĩ là một trong rất ít nơi có điều kiện tự nhiên lý tưởng để nuôi bào ngư” . 

Anh Nguyễn Công Diễn, Tổng đội trưởng 
Tổng đội TNXP thành phố Hải Phòng giới thiệu về Bào ngư giống
Dự án "Xây dựng mô hình trình diễn công nghệ và sản xuất cung cấp giống bào ngư chín lỗ tại Bạch Long Vĩ" hướng đến mục tiêu xây dựng được mô hình trình diễn và hoàn thiện được quy trình công nghệ sinh sản nhân tạo bào ngư chín lỗ, thực hiện chuyển nuôi 100.000 con giống phát triển thành bào ngư thương phẩm bố mẹ, sau 24 tháng đạt tỷ lệ sống hơn 30%, chiều dài vỏ hơn 5cm, trọng lượng hơn 50g. Tổng đội TNXP Tp Hải Phòng xác định: những năm tới, nghề nuôi bào ngư là hướng đột phá trong phát triển kinh tế của Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ  và bà con nơi đây”. Thực hiện dự án này Liên đội TNXP đã huy động mọi nguồn lực, đào tạo kỹ thuật cho các đội viên dần làm quen với phương pháp, công nghệ nuôi bào ngư giống với sự hướng dẫn tỷ mỷ, nhiệt tình của kỹ sư nuôi trồng thủy sản. Tháng 6/2013, Trại sản xuất giống bào ngư tiến hành thả nuôi hơn 20 kg bào ngư bố, mẹ đầu tiên. 
Dự án "Xây dựng mô hình trình diễn công nghệ và sản xuất cung cấp giống bào ngư chín lỗ tại Bạch Long Vĩ"  được Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ triển khai là mô hình mới, sáng tạo, phù hợp với đặc thù Đảo Thanh niên được bà con hưởng ứng, tham gia trách nhiệm vì lợi ích của chính mình, vì sự phát triển bền vững của huyện đảo. Bước đầu, Trại sản xuất giống bào ngư tại Bạch Long Vĩ  hoạt động không những cung cấp nguồn giống tại chỗ, đem lại hiệu quả kinh tế cao, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần bảo vệ, tái tạo và phát triển bào ngư, giải quyết việc làm cho cư dân, Liên đội TNXP huyện đảo mà còn tạo nguồn giống bào ngư cung cấp cho các địa phương khác và phục vụ xuất khẩu. Bên cạnh đó, dự án sẽ hướng dẫn kỹ thuật tới cán bộ và bà con địa phương, đảm bảo sau khi kết thúc dự án có thể tiếp quản  được công nghệ, nắm vững và độc lập thực hiện được các kỹ thuật sinh sản nhân tạo và nuôi thương phẩm bào ngư chín lỗ tại đảo Bạch Long Vĩ. 

Bào ngư giống
Được biết, mục tiêu hàng năm sẽ sản xuất và cung cấp hơn 100.000 con giống bào ngư chín lỗ (Haliotis diversicolor) cho cư dân địa phương nuôi thương phẩm hay thả nuôi tái tạo nguồn lợi tại đảo Bạch Long Vĩ.  Thành công bước đầu của dự án là thành quả không chỉ riêng của các Kỹ sư, dân cư và Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ mà còn phụ thuộc rất nhiều vào sự quan tâm chỉ đạo, khuyến khích, tạo điều kiện của các Bộ, Ngành Trung ương, thành phố Hải Phòng, cấp ủy và chính quyền địa phương huyện đảo Bạch Long Vĩ. Quá trình thực hiện dự án còn giúp tham mưu, đề xuất được các giải pháp quản lý, khai thác hợp lý và phát triển nuôi bào ngư chín lỗ bền vững ở Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ nói riêng và biển đảo Việt Nam nói chung.

(Phùng Ngọc Tú – Trung tâm TTN Trung ương)- ĐH
Liên kết Website